สารลดแรงตึงผิว | สารซักฟอก, อิมัลซิไฟเออร์ ใช้งานในอุตสาหกรรมการผลิต เพื่อทำความสะอาดและผสมเข้ากันของสารต่างๆ
สารลดแรงตึงผิว | สารซักฟอก, อิมัลซิไฟเออร์ และการใช้งานในอุตสาหกรรม
ในแวดวงของวิศวกรรมความร้อน (Thermal Engineering) สารลดแรงตึงผิว (Surfactants) มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการปรับปรุงประสิทธิภาพของกระบวนการทำความสะอาด การทำให้น้ำมันและน้ำผสมกันได้ดีขึ้น (emulsification) และในกระบวนการอุตสาหกรรมอื่น ๆ
สารซักฟอก (Detergents)
สารซักฟอกคือสารลดแรงตึงผิวชนิดหนึ่งที่เราคุ้นเคยกันดี มักจะใช้ในการทำความสะอาดคราบไขมันและน้ำมันออกจากพื้นผิวต่าง ๆ โดยทำงานได้โดยการลดแรงตึงผิว (surface tension) ของน้ำ ทำให้สิ่งสกปรกสามารถถูกชะล้างออกไปได้ง่ายขึ้น
- โมเลกุลของสารซักฟอกมีสองส่วนคือ ส่วนที่ชอบน้ำ (hydrophilic) และส่วนที่ไม่ชอบน้ำ (hydrophobic)
- ส่วนที่ไม่ชอบน้ำจะจับกับสิ่งสกปรกหรือคราบไขมัน ส่วนที่ชอบน้ำจะดึงโมเลกุลของสิ่งสกปรกออกจากพื้นผิวเข้าสู่น้ำ
อิมัลซิไฟเออร์ (Emulsifiers)
อิมัลซิไฟเออร์ก็เป็นสารลดแรงตึงผิวประเภทหนึ่งที่มีบทบาทในการทำให้น้ำและน้ำมันสามารถผสมกันได้ โดยที่ไม่แยกจากกันในภายหลัง ซึ่งมีการใช้งานในอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องสำอางค์ และการผลิตสารเคมีอื่น ๆ
- อิมัลซิไฟเออร์ทั่วไปคือเลซิติน (lecithin) ที่พบในไข่แดงและถั่วเหลือง ใช้ในการผลิตมายองเนสและครีม
- ทำให้น้ำและน้ำมันเกิดเป็นอิมัลชัน (emulsion) คงตัว
การใช้งานในอุตสาหกรรม
สารลดแรงตึงผิวมีการใช้งานอย่างแพร่หลายทั้งในอุตสาหกรรมการผลิตและการบริการ เช่น
- ในอุตสาหกรรมการผลิตเครื่องสำอาง ใช้สารลดแรงตึงผิวในการสร้างผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น ครีมบำรุงผิวและแชมพู
- ในการทำความสะอาดอุปกรณ์ในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม เพื่อขจัดคราบไขมัน
- ในการผลิตสารเคมีและยา เพื่อทำให้ส่วนประกอบต่าง ๆ ผสมกันได้ดี
ความเข้าใจในคุณสมบัติของสารลดแรงตึงผิวและวิธีการใช้มันในกระบวนการต่าง ๆ จะช่วยให้อุตสาหกรรมสามารถผลิตผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพและมีประสิทธิภาพได้ดียิ่งขึ้น